Współczesne czasy stawiają przed młodymi osobami wiele wyzwań, a jednym z nich jest pogodzenie nauki z pracą. Dla studentów, którzy stoją przed wyborem formy zatrudnienia, istotne jest zrozumienie, jakie konsekwencje niesie ze sobą podpisanie umowy o pracę. Status studenta, choć przynosi wiele korzyści, ma także swoje ograniczenia, które mogą wpłynąć na decyzję o wyborze konkretnej formy zatrudnienia.
Jak status studenta wpływa na umowę o pracę?
Studenci, którzy podejmują zatrudnienie, muszą być świadomi, jak ich status wpływa na zasady zatrudnienia. Status studenta przyznawany jest osobom uczącym się na uczelniach wyższych i trwa do momentu ukończenia studiów lub osiągnięcia 26. roku życia. Po tym czasie traci się przywileje wynikające z tytułu studenta, mimo że legitymacja może być ważna do 31 października.
Ważnym aspektem jest to, że status studenta nie jest przyznawany doktorantom czy uczestnikom studiów podyplomowych. W momencie, gdy student kończy edukację na pierwszym stopniu i jest przed rozpoczęciem studiów drugiego stopnia, traci status studenta i musi być zgłoszony do ubezpieczeń społecznych.
Obowiązek opłacania składek ZUS
Podpisanie umowy o pracę ze studentem wiąże się z obowiązkiem opłacania składek ZUS, niezależnie od wieku studenta. Pracodawca musi odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne, takie jak emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. To odróżnia umowę o pracę od umowy zlecenia, gdzie do 26. roku życia studenci są zwolnieni z opłacania tych składek.
Warto podkreślić, że mimo obowiązku opłacania składek ZUS, studenci mogą nadal korzystać z ubezpieczenia zdrowotnego rodziców. Oznacza to, że mogą być ubezpieczeni z dwóch tytułów jednocześnie, co daje im dodatkowe zabezpieczenie.
Jakie prawa ma student na umowie o pracę?
Studenci zatrudnieni na umowę o pracę korzystają z takich samych praw jak inni pracownicy. Mają prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego, którego wymiar zależy od stażu pracy. Początkowo przysługuje im 20 dni urlopu rocznie, a po 10 latach stażu – 26 dni.
Praca na umowę o pracę gwarantuje również ochronę w przypadku choroby. Po przepracowaniu 30 dni student ma prawo do zasiłku chorobowego, który wynosi 80% wynagrodzenia. Pracodawca wypłaca to świadczenie przez 33 dni, a później przejmuje je ZUS.
Ochrona przed zwolnieniem
Kolejnym istotnym prawem jest ochrona przed nagłym zwolnieniem. Długość okresu wypowiedzenia zależy od stażu pracy w firmie i wynosi:
- 2 tygodnie, gdy zatrudnienie trwało krócej niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc, gdy pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące, gdy zatrudnienie trwało co najmniej 3 lata.
Dzięki temu student ma czas na znalezienie nowej pracy bez utraty ciągłości zatrudnienia.
Czy umowa o pracę wpływa na staż pracy studenta?
Praca na etacie w trakcie studiów ma podwójne korzyści w kontekście stażu pracy. Do okresu zatrudnienia wlicza się zarówno czas przepracowany, jak i lata nauki na uczelni wyższej. Kodeks pracy precyzuje, że maksymalnie 8 lat studiów można doliczyć do stażu pracy.
Jeśli student wcześniej ukończył szkołę średnią czy zawodową, nie sumuje tych okresów, wybierając najkorzystniejszy wariant. Na przykład absolwent technikum może doliczyć 5 lat, a liceum – 4 lata.
Korzyści z umowy o pracę
Decydując się na umowę o pracę, student inwestuje w przyszłe uprawnienia pracownicze, takie jak wymiar urlopu czy świadczenia emerytalne. Choć umowy cywilnoprawne są bardziej elastyczne, nie są wliczane do stażu pracy.
Podjęcie pierwszej pracy na etacie podczas studiów to krok, który może przynieść długofalowe korzyści zawodowe.
Co warto zapamietać?:
- Status studenta trwa do ukończenia studiów lub osiągnięcia 26. roku życia; po tym czasie traci się przywileje.
- Podpisanie umowy o pracę wiąże się z obowiązkiem opłacania składek ZUS, co różni się od umowy zlecenia.
- Studenci mają prawo do 20 dni płatnego urlopu rocznie, z możliwością zwiększenia do 26 dni po 10 latach stażu pracy.
- Okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi od 2 tygodni do 3 miesięcy, w zależności od stażu pracy w firmie.
- Praca na etacie w trakcie studiów pozwala doliczyć maksymalnie 8 lat studiów do stażu pracy, co wpływa na przyszłe uprawnienia pracownicze.
