Umowa zlecenie to jedna z najczęściej stosowanych form zatrudnienia w Polsce, ale jej rozliczenie podatkowe może być skomplikowane. W artykule omówimy, kto jest odpowiedzialny za płacenie podatku od umowy zlecenia, oraz na co zwrócić uwagę przy rozliczaniu tego typu umowy.
Jak ustalić przychód z umowy zlecenie?
Przychody z umowy zlecenie są uzyskiwane z tytułu wykonywania usług na podstawie umów zawartych z różnymi podmiotami, takimi jak osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne, a także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Ważne jest, aby mieć świadomość, że przychody uzyskane z umowy zlecenie nie obejmują przychodów z działalności gospodarczej, umów o zarządzanie przedsiębiorstwem czy kontraktów menedżerskich.
Jak ustalić koszty uzyskania przychodów?
Koszty uzyskania przychodów z umowy zlecenie można ustalić na dwa sposoby. Podstawowym sposobem jest zastosowanie 20% kosztów uzyskania przychodu, pomniejszonych o składki na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli jednak posiadamy dokumenty potwierdzające wyższe koszty, możemy przyjąć rzeczywiste wydatki jako koszty uzyskania. Dokumentacja powinna zawierać rachunki, faktury lub inne dowody potwierdzające wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów.
Warto podkreślić, że jeżeli korzystasz z ulgi dla młodych, koszty uzyskania przychodów nie mogą przekraczać kwoty przychodów podlegających opodatkowaniu.
Jak obliczyć podatek?
Podatek od dochodu z umowy zlecenie oblicza się według skali podatkowej, która w 2025 roku wynosi:
- do 120 000 zł – 12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600 zł,
- powyżej 120 000 zł – 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.
Wysokość podatku zależy od łącznego dochodu, który obejmuje inne dochody opodatkowane według skali podatkowej, takie jak wynagrodzenie z pracy czy emerytura.
Jaki formularz PIT wybrać?
W celu rozliczenia dochodów z umowy zlecenie należy złożyć odpowiednie zeznanie podatkowe. Osoby, które nie uzyskują dodatkowych przychodów z innych źródeł, powinny złożyć PIT-37. Jeśli jednak dochody pochodzą z kilku źródeł, konieczne może być złożenie PIT-36. W obu przypadkach najprostszym sposobem złożenia deklaracji jest wysyłka online.
Rozliczenie wspólnie z małżonkiem lub jako samotny rodzic
Osoby uzyskujące przychody z umowy zlecenie mają możliwość rozliczenia się wspólnie z małżonkiem, co może przynieść korzyści podatkowe. Podobnie, osoby samotnie wychowujące dzieci mogą skorzystać z preferencyjnych zasad opodatkowania, co także wpływa na wysokość należnego podatku.
Jakie ulgi podatkowe są dostępne?
Rozliczając dochody na druku PIT-37, podatnicy mogą skorzystać z różnych ulg podatkowych, takich jak:
- ulga na zabytki,
- odliczenia darowizn na cele charytatywne, kultu religijnego,
- składki na IKZE,
- ulga termomodernizacyjna,
- ulga na umowę aktywizacyjną.
Warto pamiętać, że kwota wolna od podatku wynosi 30 000 zł, co może znacząco wpłynąć na obniżenie zobowiązania podatkowego. Dodatkowo, istnieje możliwość przekazania 1,5% podatku na organizacje pożytku publicznego.
Jakie są obowiązki formalne wobec ZUS?
Zleceniodawca ma obowiązek zgłosić zleceniobiorcę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Wyjątkiem są uczniowie i studenci do 26. roku życia, dla których nie nalicza się składek ZUS. W przypadku zawarcia umowy z własnym pracownikiem, umowa jest traktowana jak umowa o pracę i w pełni oskładkowana.
Składki przy jednym źródle przychodów
Zleceniobiorca, dla którego umowa zlecenie jest jedynym źródłem przychodów, podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. W takim przypadku zleceniodawca odprowadza składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Składki przy kilku źródłach przychodów
W przypadku, gdy zleceniobiorca posiada kilka umów zlecenia, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne dotyczą jednej z umów, najczęściej tej zawartej jako pierwszej lub wybranej przez zleceniobiorcę. Pozostałe umowy mogą być zwolnione ze składek, o ile z pierwszej umowy zleceniobiorca uzyskuje minimalne wynagrodzenie, które w 2025 roku wynosi 4666 zł brutto.
Jakie ulgi podatkowe dla młodych?
Osoby do 26. roku życia mogą korzystać z ulgi podatkowej, która zwalnia przychody z umowy zlecenie z PIT do kwoty 85 528 zł. Ulga ta nie wymaga składania dodatkowych oświadczeń i jest stosowana automatycznie przez zleceniodawcę.
Wyjątki od ulgi dla młodych
Ulga nie dotyczy umów zlecenie zryczałtowanych na kwoty do 200 zł oraz działalności gospodarczej. W takich przypadkach podatek jest pobierany zryczałtowaną stawką 12%.
Podsumowanie zasad podatkowych
Umowa zlecenie, mimo swojej popularności, wymaga precyzyjnego podejścia do kwestii podatkowych. Znajomość zasad opodatkowania, prawidłowe ustalenie przychodów i kosztów, a także wykorzystanie dostępnych ulg i preferencji może znacznie ułatwić proces rozliczenia i zmniejszyć obciążenia finansowe zleceniobiorcy. Ważne jest również, aby być świadomym obowiązków formalnych wobec ZUS oraz możliwości wspólnego rozliczenia się z małżonkiem lub jako samotny rodzic.
Co warto zapamietać?:
- Przychody z umowy zlecenie są uzyskiwane z tytułu wykonywania usług, nie obejmują działalności gospodarczej ani kontraktów menedżerskich.
- Koszty uzyskania przychodów można ustalić na poziomie 20% lub na podstawie rzeczywistych wydatków, potwierdzonych dokumentami.
- Podatek od umowy zlecenie w 2025 roku wynosi 12% do 120 000 zł (minus 3 600 zł) oraz 32% powyżej tej kwoty.
- Osoby do 26. roku życia mogą korzystać z ulgi podatkowej, zwalniającej przychody z umowy zlecenie z PIT do kwoty 85 528 zł.
- Zleceniodawca ma obowiązek zgłoszenia zleceniobiorcy do ZUS, z wyjątkiem uczniów i studentów do 26. roku życia.
