Brexit to temat, który od kilku lat wzbudza wiele emocji i kontrowersji. Proces opuszczenia przez Wielką Brytanię Unii Europejskiej, znany jako Brexit, wpłynął na wiele aspektów życia codziennego, zarówno w samej Wielkiej Brytanii, jak i w krajach członkowskich Unii. Przyglądamy się najważniejszym aspektom tego procesu, jego historii oraz skutkom, które wywołał.
Historia Brexitu – jak to się zaczęło?
Termin „Brexit” pojawił się po raz pierwszy w 2012 roku, jako połączenie słów „Britain” i „Exit”. Idea opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię zaczęła nabierać realnych kształtów w 2013 roku, kiedy to ówczesny premier, David Cameron, zapowiedział referendum w sprawie dalszego członkostwa w Unii. Referendum odbyło się 23 czerwca 2016 roku, a za opuszczeniem UE opowiedziało się 51,89% głosujących.
Decyzja ta wywołała lawinę zmian i rozpoczęła proces negocjacji, które trwały kilka lat. Oficjalnie Wielka Brytania opuściła Unię Europejską 31 stycznia 2020 roku, a okres przejściowy zakończył się 31 grudnia 2020 roku. Warto podkreślić, że Brexit był jednym z najważniejszych wydarzeń politycznych ostatnich lat, wpływającym na relacje międzynarodowe i gospodarkę.
Wpływ Brexitu na handel i gospodarkę
Brexit wprowadził znaczące zmiany w zakresie handlu między Wielką Brytanią a krajami Unii Europejskiej. Od stycznia 2021 roku Wielka Brytania jest traktowana jako państwo trzecie, co oznacza, że transakcje z nią nie są już rozliczane w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowych. Wprowadzenie nowych regulacji celnych i handlowych wywołało wiele komplikacji dla przedsiębiorców.
Handel towarami stał się bardziej skomplikowany, co wymagało dostosowania się do nowych norm i przepisów. Sprzedawcy muszą dokładnie zapoznać się z brytyjskimi regulacjami, aby móc efektywnie prowadzić działalność. Dodatkowo, koszty prowadzenia działalności handlowej wzrosły, co wpłynęło na ceny produktów oraz kondycję finansową firm.
Wielka Brytania pozostaje w Systemie Zielonej Karty, co oznacza, że posiadacze polisy OC mogą bez obaw podróżować po jej terytorium.
Brexit a rynek pracy
Zmiany nie ominęły również rynku pracy. Od momentu wyjścia z Unii, Wielka Brytania wprowadziła nowy system imigracyjny oparty na punktach. Dla Polaków i innych obywateli UE oznacza to, że znalezienie pracy na Wyspach stało się trudniejsze. Nie jest już możliwe szukanie zatrudnienia po przyjeździe do kraju bez wcześniejszego zaproszenia od pracodawcy.
Dla osób mieszkających w Wielkiej Brytanii przed 31 grudnia 2020 roku, istnieje możliwość ubiegania się o status osiedlony w ramach EU Settlement Scheme. Jednak dla nowo przybyłych obowiązują wizy, a pracodawcy muszą przeprowadzać weryfikację prawa do pracy.
Zmiany w edukacji i programie Erasmus
Brexit miał również wpływ na edukację i programy wymiany studenckiej. Od stycznia 2021 roku Wielka Brytania nie jest już członkiem programu Erasmus, co oznacza, że studenci z krajów UE mają utrudniony dostęp do brytyjskich uczelni. Koszty studiowania na Wyspach wzrosły, co może zniechęcać młodych ludzi do podejmowania nauki w tym kraju.
Nie oznacza to jednak całkowitego zamknięcia drzwi do edukacji w Wielkiej Brytanii. Studenci mogą nadal aplikować na brytyjskie uczelnie, ale muszą się liczyć z wyższymi opłatami oraz bardziej skomplikowaną procedurą aplikacyjną.
Podróże do Wielkiej Brytanii – jakie formalności?
Po Brexicie zmieniły się zasady dotyczące podróży do Wielkiej Brytanii. Od 1 października 2021 roku, aby wjechać na terytorium tego kraju, konieczne jest posiadanie paszportu. Wyjątek stanowią osoby z uzyskanym statusem osiedlonym, które mogą przekraczać granicę na starych zasadach do końca 2025 roku.
Na szczęście wizy turystyczne nie są wymagane, co ułatwia podróżowanie w celach rekreacyjnych. Jednak osoby planujące dłuższy pobyt, czy prace w Wielkiej Brytanii muszą się przygotować na bardziej skomplikowane formalności.
- Paszport jest teraz wymagany do wjazdu na Wyspy Brytyjskie.
- Osoby z statusem osiedlonym mogą wjeżdżać na starych zasadach.
- Wizy nie są potrzebne w celach turystycznych.
- Nowe przepisy imigracyjne wymagają dodatkowych formalności dla pracowników.
Brexit a ubezpieczenie zdrowotne
Brexit wprowadził zmiany również w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Osoby posiadające Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) nadal mogą korzystać z opieki zdrowotnej podczas tymczasowego pobytu w Wielkiej Brytanii. Świadczenia zdrowotne będą udzielane w razie nagłego zachorowania czy wypadku.
Warto pamiętać, że w sytuacjach nagłych, gdy nie posiadamy karty, można zwrócić się do Narodowego Funduszu Zdrowia o wystawienie certyfikatu tymczasowo zastępującego EKUZ. Osoby zamierzające przenieść swoje miejsce zamieszkania do Wielkiej Brytanii powinny uzyskać dokument S1, potwierdzający prawo do świadczeń zdrowotnych.
Przyszłość polsko-brytyjskich relacji
Brexit nie oznacza końca relacji między Polską a Wielką Brytanią. Wprawdzie zmiany w handlu, edukacji i rynku pracy są odczuwalne, jednak oba kraje dążą do utrzymania dobrych stosunków. Ważnym aspektem jest współpraca gospodarcza oraz wymiana handlowa, które mogą się rozwijać mimo nowych regulacji.
Polska, jako członek Unii Europejskiej, będzie musiała dostosować się do nowych zasad współpracy z Wielką Brytanią. Kluczowe będą negocjacje oraz ustalenie nowych warunków handlowych, które będą korzystne dla obu stron.
- Podtrzymanie dobrych relacji handlowych jest istotne dla obu krajów.
- Nowe regulacje mogą wpływać na współpracę gospodarczą.
- Negocjacje będą kluczowe dla przyszłych relacji.
- Wymiana handlowa i kulturalna pozostają ważnymi aspektami współpracy.
Co warto zapamietać?:
- Brexit rozpoczął się od referendum 23 czerwca 2016 roku, w którym 51,89% głosujących opowiedziało się za opuszczeniem UE.
- Wielka Brytania opuściła Unię Europejską 31 stycznia 2020 roku, a okres przejściowy zakończył się 31 grudnia 2020 roku.
- Nowe regulacje celne i handlowe wprowadziły komplikacje dla przedsiębiorców, a koszty prowadzenia działalności wzrosły.
- Wprowadzono nowy system imigracyjny, co utrudnia Polakom i obywatelom UE znalezienie pracy w Wielkiej Brytanii.
- Brexit wpłynął na edukację, eliminując Wielką Brytanię z programu Erasmus oraz zwiększając koszty studiowania dla studentów z UE.
